Rûveyda Ersoy (1906-20/05/1995):

Eno mulaqat dewa Hope de û serra 1991 bîyo. Hope, vernî de girêdayeyê qeza Gêle bîya û ti ra pey zî qeza Pîranî ra ameya girêdayîş. Serra ke eno mulaqat ameyo kerdiş, dapîra Rûveyda 86 serra bî. Çî rê dewa Hope? Ena dewe de Kurd û Armenî pîya ciwyaynê; hîrê ra yewê dewijan Armenî bî û anka zî herûnda xirbanê keyandê ênan bewlî ya û ewca ra vajyeno Mehla Armenîyan. Ena mesela ser ro, verê 24 serran mi hîrê mulaqatî kerd bî, eyro roj bi minasebetê serra 100. a vejyayîşê fermana Armenîyan, enê mulaqatan şima rey de par kena. Eger enê bêj xebatî biney fayde bidê tayê pelê nênûşte yê tarîxî, ez do zerrweş biba.

***

Seîd Veroj: Dapîr, şima sewbî ca ra ameyê ewta yan binkî dewa Hop ê?

Dapîra Rûveyda: Bawkalê ma Gêl ra ameyê ewta. Dewijê Hope ameyê bawkalê ma Gêl ra ardî. Vato “dewê derûdore tehda kenê ma, ma zî şorê mîranê Gêle bîyarê û wa vera ênan ma bipawê.

Wexto ke fermana Armenîyan ameye, ti çend serra bîya?

-: Nizdî des serran bînê.

Ti zana fermana Armenîyan 76 serrî ra ver ameya, eger ti ay wext 10 serra ba, anka bena 86 serra.

-: E, e, hende esta.

– Hope de çend keyeyê Armenîyan bînê?

-: Ez vana qay nizdî 7-8 keyan bînê.

-Ay wext Armenî tena Hope de bînê?

-: Hope, Heselme, Bînok, Tilbexdadê Bazbende de…bînê.

-Dapîr, têkilîya şima û Armenîyan senîn bî, şima şînê û ameynê?

-: Ma sey keydê xo şînê û ameynê, daynê girotênê.

– Goreyê vatiştê to, ay wext şima gede hesibyenê. Şima qet gedandê Armenîyan rey de kay kerdê?

-: E, ma kay kerdê, şînê û ameynê. Ameynê dew ra aw berdê. Dazo Xanime bînê, ray kinê ênan dirna. În zî şî Harun Begî hete va “Mîre, bewnî kinê ma dirnayo, parçe parçe kerdo.” Mîre ke ame keye eyştî Xanime rê, eyştî Xanim rê aye tê helisnaye. Ke qey to kinê Armenîyan dirnayo. Ena ser ro Daza Xanime aşmî Harun Begî de qalî nêkerd.

– Dapîr ay wext şima û Armenîyan yewbina vatê “kerwa”. Çi ra vatê kerwa? Şima zaf nizdîyê yewbin bî?

-: E, e ma têhete de bî, zaf nizdî yewbin bî, coka vatê kerwa.

-Têkilîya şima senîn bî, vera şima însaneteya ênan senîn bî?

-: Zaf başî bî, zirarê ênan yewî nêresaynê.

Êne çi kar kerdê, debara xo senî vîyarnanê?

-: Cite kerdê, heywanî nale kerdê, kiras viraştê, ciwalî viraştê yanî çûlagey kerdê.

Eyro Hope de malê ênan zaf esto?

-: Eno raşteyê Mehla Armenîyan pêro yê ênan bî, hêga û rezê ênan zî bînê.

Wexto ke fermana ênan warişte, kê Armenî kiştî?

-: Fermane amey, vatê enî gawir î, ênan bikişênê. Wexto ke da Armenîyan ro, tira pey vatê “ma mîraz kerd, êne fetîl pewt.” Yanî heta ke êne bide hikumatî ro, hikumatî verê da piro.

Wexto ke hikumatî eno emir vet, dewijan zî Armenî kiştî?

-: Dewijan zî kiştî.

Dapîr hîç nameyê Armenîyan yeno to vîrî?

-: Balqîza bînê, Êxso bînê,… zafî bînê….

Dapîr, texmîndê to gore, qetildê armenîyan de zaf însan ame kiştiş?

-: Zaf kişîyay, mi vîrî nîno.

Wexto ke Armenî şîyê, key ênan, mal û milkê ênan se bî? Çi ênan ra pey mend?

-: Mal û milkê ênan pêro ca de mend.

– Ena Dapîra Belqîza Armenîyandê kûray ra ya?

-: Tilbexdad ra ya, nizdî Bazbend a. Nesroy xo rê arde.

Nesroy ay senî arde?

-: Wexto ke fermanê êna vejya, ray kewtî şîyê, o zî şi kaşkerde arde.

-Sewbî kê keyneyê Armenîyan berdî keye?

-: Şemsî Begî berde, Şûkrî Begî berde…

 

Ca: Hope, Amnanê serra 1991